×
زیانی پوست یەکێکە لە بەشە ناگرێتووەکانی ژیان کە لە عواملە دروستییەکان وەکوو تابعی UV، کەلوپەل و پرسیارە دروستییەکان وەکوو کۆنبوون و خواردنی خراپ سەرچاوە دێت. بۆ کەسانی کە ئەبەستیان هەیە پوستەکەیان بەدەست بێنن، کۆلاژن بە شێکی سەرەکی وەکوو چارەسەرێکی سەرەکی بەرەوپێش هاتووە، بە تایبەتی کۆلاژنی هەستاو . کۆلاژنی هەستاو جیاوازە لە کۆلاژنی گیانی یان دریایی و تێکەڵی یەکتا لە خۆی دەگرێت کە زۆر نزیکە بە کۆلاژنی سروشتیی جەستەی مرۆڤ و بەو پێیە بەرچاوە لە دروستکردنەوە و نوێکردنەوەی پوست. دەستنیشان کردنی چۆنیەتی کارکردنی کۆلاژنی هەستاو لە پوست‌خۆردندا یارمەتی بەکارهێنەران دەدات کە بژاردە دروست بۆ کاروەکانیان لە هەر ڕۆژێکدا بکەن.
کۆلاژنی هەستاو لە هەستاوەکانی حەیواناتەوە دەردەکەوێت و بە کۆلاژنی جۆری I و III تووشە کە بەردەمەیەکن بۆ بەرچاوی و دەستاوی پوستەکە . جۆری ئەم جۆرە کۆلاژینە دارەیەکی هیدرۆکسی پرۆلین، گلایسین و پرۆلین دەگرێتەوە کە ئەمینۆ ئاسیدەکان گرینگی زۆریان هەیە بۆ دووبارە جێگرتنی تیشو و پاراستنی شیل. کۆلاژینەی هەستەکان ساختەیەکی زۆرتر لە کۆلاژینی دەریەوەی مرۆیی دەرمانەوە دەگرێتەوە کە دەبێتە هۆی سازومانایەتی بەهێزتر لەگەڵ پێداویزانی چەرەکە.
کۆلاژین وەک ئەوە دەریەوە دەکات کە چەرەکەکەی دەریەوە بە ئاسانی و شێوەیەکی بەرگەدار بەردەوام بێت. کاتێک دەریەوە خراپ دەبێتەوە، بەهۆی ڕووناکی خۆر یان کۆنبوون، ماتریکسی کۆلاژین خراپ دەبێتەوە. پێداویزانەکانی دەریەوە کە لە کۆلاژینی هەستەوە دروست دەبن، یارمەتی دەدەن بۆ تەواوکردنی هەڵگرتنی کۆلاژینی سروشتی دەریەوە، بەمەش پرۆسەی پێداویزکردن تێچوو دەکات و شیلی و دەریەوە زیاد دەکات. بەکارهێنانی ئەم فۆرمولانە لە ماوەیەکی درێژ دەبێتە هۆی کەمبوونی ڕووەکان و باشتر بوونی ڕەنگی دەریەوە.
هاوشارکردنی کۆلاگینی مۆچک بۆ روتینی چاودێری پوست گرینگە دەرمانی سێرۆم، کریم و ماسک دا دەبێت. ئەم بەرهەمانە کۆلاگین دەکەنە سەر ڕووی پوست کە دەچێتە ژووری لاکانی دەرمو دا هەڵکەوێت بۆ ئەکتیوکردنی فیبرۆبلاست و دروستکردنی کۆلاگین. بەرهەمەکانی کە هاوبەشی کۆلاگینی مۆچکی هیدرۆلایزکراو دەگرێنەوە زۆرتر کارایی دەبینن لەبەر کەمبووی قەبارەی پێپتیدەکانیان کە ڕاکردنەکەی زیاد دەکات.
بەکارهێنانی دەرەکی دەکرێت بە زۆرکردنی کۆلاگینی مۆچکی دەرونی هاوبەش بکرێت کە چاودێری پوست دەکات لە ناوەوە. ئەم زۆرکردنە توانای بدن دەگۆڕێت بۆ دووبارە دروستکردنەوەی کۆلاگینی لەدەستداچوو و دەرکەوتنی پوستی پیرکراو دەباشێت. وردەکردنی بەکارهێنان دەبێتە هۆی پوستێکی هموارتر و نەرمتر، هەروەها سوودی هەڵگرتنی مۆچک و هەنگامەکان دەبێت.
پێوەندیەکانی چەمکەی کۆلاگێن بە شێوەیەکی ئاسنکاری بە هەرەکانی چەمکەیی دەبێت ھاوبەشی کردن لەگەڵ ھاوشێوەکانی تر وەک ئاسیدی ھیالورۆنیک، ڤیتامین C و پێپتایدەکان بگرێتەوە. ڤیتامین C یەکەمیەتیە بۆ دروستکردنی کۆلاگێن، لەکاتێکدا ئاسیدی ھیالورۆنیک ڕاکرگەیاندنی ژوور دەستێت بەخۆ دەگرێت. ھەرەکانی چەمکەیی لەگەڵ لیستی ڕوونی ھاوشێوەکان و دەرچوونە ئەزمونییەکان بدۆزەرەوە تا ڕۆڵگەری و ئاسنیەتی تەواو بێت.
چەشکەری کۆلاگێنی چەمکە گرینگە لە دۆزینەوەی ڕۆڵگەریەکەی. ھەرەکانی کەڵتی کە چەشکەری گیانلەبەری دابەشکراوی گیاوا و یان چەمکەیی دابەشکراوی دەسەڵاتدار بەکاردێنن، کوالیتەیەکی بەرزتریان ھەیە. ھەرەکانی کەڵتی کە ھاوشێوەکانی ناھێنی و یان بۆچوونەکانی ھۆیلەکانی مەصنووعی تێدایە بپاڕەوە، چونکە دەکرێت ھەڵوەشاندنەوەیان لەگەڵ چەمکە یان دەرکردنی چەمکە بچکێنن.
لەژێر چاوەڕوانییەکان دەرکەوتووە کە کۆلاگینی مۆخەکان دەتوانێت ڕێژەی ئاوی دەرمان، کێشی و شیکی دەری زیاد بکات. لە پەژەرەکاندا دەرکەوتووە کە کۆلاگینی مۆخەی هیدرۆلیزکراو دەتوانێت ژێرەکی چینچیلەکان و دەری کۆکردەوە بەرەو باشترکردنی ڕووکاری دەری دا دەگۆڕێت دوای بەکارهێنانی تەواوکاری لە ماوەی ٨ تا ١٢ هەفتە. ئەم داتایانە ڕوونی دەکەنەوە کە ئەم ماددەیە بە ئەنجامێکی باشی لە فۆرموولاسیۆنەکانی ڕووکردنەوەی گەشەپێدانی دەردا بەکاردێت.
کاتێک کۆلاگینی مۆخە دەرەوە دەری یان لە گواردنەوە دا دەدات، ئەو کۆلاگینە فیبرۆبلاستەکان دەیخەبەت - ئەم سێلەیانە دەتوانن ماددەی کۆلاگین بەرهەم بێنن. ئەم پرۆسەیە چاککردنەوەی دەری دەبەزێنێت، کە یارمەتی دەدات بە دووبارە دروستکردنەوەی مۆخەکان و گەڕاندنەوەی فانکشنی دەر. ئەمینۆ ئاسیدەکان لە کۆلاگینی مۆخەش بە بەرکەوتوانەکانی دروستکردنی سێلە تازەکانی دەر دەکاربن، کە ڕێژەی چالاکیکردنی کلەکەی دەر زۆر دەگۆڕێت.
کۆلاژەنی هەستڵەکان تەنها فایدەی زیبایی ناگەرینەوە-بەڵکوو یارمەتی دەدات بۆ باشترکردنی ساختاری تەنی سەرەوەیی. کاربەردنی ڕۆتین یان دەرمانی کردنی ئەوە ساختاری تەنی سەرەوەیی دەبەزێنێت و لەبەر ئەوە دەستەواژەیی دەبێت لە بەرەنگاری زیانە ئەوەندەیەکەوە. ئەم گەشەپێدانە بنەڕەتی دەبێتە هۆی پاراستن لە نیشانەکانی پیری و تەنگەوەی دەوروبەر.
هەروەکو کۆلاژەنی هەستڵەکان ڕەوشتی ئاوی و گۆڕانی ماددەی سەلوولەر دەباشێت، بەکارهێنەران زۆرجار ئاگاداری دەبن لە ڕەنگێکی یەکسان و لەمسەرێکی زۆر ڕووبارە. تەنی سەرەوەیی کورە و ناڕوو بە ڕوویەکی تازە و ڕوشناوە دەستێندرێتەوە. ئەنجامی کۆمەڵە دەبێتە هۆی ئەوەی تەنی سەرەوەیی تازەتر و توندتر بێت لەوەی کە دەرمانەکانی مەودایی دەکەن.
ئەو کەسانەی کە پێوەی خوێی یان توندیان هەیە، بە شێوەیەکی زۆر لە پرۆدەکتە کۆلاژەنەکانی هەستی دەرمانی و شلکەرییان دەبینن. ئەم فۆرمولانە یارمەتی دەرمانی دیوارە ئاوێتەکە دەدەن و توندوتیژی کەم دەکەن و ئاودانی دەپارێزن. هەڵبژاردنی نەرمەکانی بێبۆی و هیپۆئالەرژیک دەربارەی کەسانی توندیش بەهترینە.
بە پێچەوانەی ئاگاداری گشتی، کۆلاژەنی هەستی دەرمانیش دەتوانێت بۆ پێوەی زەیتی و پوستە ڕەنگەکانیش گرینگ بێت. خاصیەتە دەرمانییەکانی یارمەتی دەرمانی دیوارەکە دەدەن و دەرمانی کەم دەکەن کە زۆرجار یەکێک لە گرینگترین هۆکارەکانی دەرکەوتنە. فۆرمولەکانی سبەخۆر کە ناکۆمیدۆگەنیکن بەهترین کار لەگەڵ ئەم جۆرە پێوەیانە دەکەن.
بۆ ئەنجامی باشتر، پێویستە بەردەوام بە کاربهێنیتەوەی کۆلاژینی هەستاڵەکان لە ماوەیەکی درێژ. دەکرێت چەند هەفتەیەک بەردەوام بێت تا بەهێزبوونی جەستە دەرکەوێت، بەڵام کاربهێنانی چەندجارەوە ئەو کۆڵاژینە دەگۆڕێتەوە بۆ چەستە و ئەو فایدەیانەش دەبێتە هەرگیز. بەکارهێنەران داواکراون کە روتینێکی ڕۆژانەی بەکاربهێنن و دەستکاری کردنەکان بدۆزن.
بۆ ئەوەی کۆلاژینی هەستاڵەکان بەردەوام بێت، دەبێت ژیانێکی تێکچوو بەشداربکەیت کە خەوێکی کافی، ئاودانی و خواردنی بڕدەستێکی گەشەیی داوا دەکات. کشانەوە و لەبەر دەری خۆر زۆر لە کۆلاژین دەبێتە هۆی کەمبوونی فایدەکانی، بەڵام ئانتی ئۆکسیدانتەکان و وەرزشی ڕۆژانە یارمەتی دەدەن بۆ دروستبوونی کۆلاژین و زیندوویی جەستە.
پرۆدەکتەکانی کۆلاژینی هەستاڵەکان بەر لە خوێنەوە و خوێنەوەی خشک بەکاربهێنە، بە ئاسانی دوای بەکارهێنانی تۆنەر بەڵام پێش ئەو کریمە سنگینانەیە. بە هەڵکشانەوەی سووک بۆ سەرەوە بەکاربهێنە و دڵنیابە لە پۆشاندنی یەکسان بۆ ئەوەی ڕێژەی بەکارهێنان زیاد بکەیتەوە.
زۆربەی بەکارهێنەران دەست دەکەن بە ئاگاداربوونی داواکارییەکان لەسەر ڕووکردنەوەی چەمک و شیرینگی لە ماوەی ٤ تا ٦ هەفتەی بەکارهێننی باوەڕپێکردوو، لەگەڵ ئەو بەرهەمە گەورەترانەی کە دەرکەوتنیان لە ماوەی ٨ تا ١٢ هەفتە دەرەوە.
بەڵێ، کۆلاژەنی هەستەکان دەتوانێت یارمەتی لە دروستکردنی زیفیلەکانی ئەکنە بدات لەڕێی ئامادەکردنی ڕووکردنەوەی یەکەم و پەرەپێدانی دووبارەکردنەوەی بەرەکە. تایبەتمەندییە سوودوارەکانیش یارمەتی دەدەن بۆ کەمکردنەوەی سووری دوا-ئەکنە.
کۆلاژەنی هەستەکان بە گشتی خۆی لەبەر دەکەن. بەڵام، کەسانی کە هەرگیزیان لە بەرەکانی حەیوانات دەبێت پێش بەکارهێنان چاوەڕوانی دەرمانسازێک بکەن. هەمیشە پێش بەکارهێنانی بەرەکانی نوێ تاقیکردنەوەی پیتچی بکەن بۆ پاراستن لە هەرگیزییەکان.
EN
Nûçeyên Girîng
